Rozporządzenie NC RfG – cz. 1 wprowadzenie

Pojęcie to budzi w ostatnim czasie sporo emocji, pytań i kontrowersji. W tej serii artykułów postaramy się możliwie przystępnie przybliżyć tą tematykę w kontekście odnawialnych źródeł energii elektrycznej.

Czym jest, kogo dotyczy

Skrót “NC RfG” pochodzi od słów “Network Code on Requirements for Generators” czyli w wolnym tłumaczeniu: “kodeks sieci – wymagania dla jednostek wytwórczych”. Dokumentem wprowadzającym te wymagania jest rozporządzenie komisji (UE) 2016/631.

W dokumencie czytamy:

“Niniejsze rozporządzenie ustanawia kodeks sieci określający wymogi dotyczące przyłączenia do sieci zakładów wytwarzania energii, a mianowicie synchronicznych modułów wytwarzania energii, modułów parku energii oraz morskich modułów parku energii, do systemu wzajemnie połączonego. Pomaga ono zatem wprowadzić uczciwe warunki konkurencji na rynku wewnętrznym energii elektrycznej, zapewnić bezpieczeństwo systemu oraz integrację odnawialnych źródeł energii elektrycznej, a także ułatwić obrót energią elektryczną w całej Unii.”

Art. 1 rozp. komisji (UE) 2016/631

W praktyce oznacza to istotne zmiany w zakresie sposobów przyłączania jednostek generacyjnych OZE do krajowego systemu elektroenergetycznego. Co ciekawe, aktualnie poza oddziaływaniem tych przepisów znajdują się magazyny energii, choć należy spodziewać się zmiany tego stanu rzeczy w przyszłości.

Rozporządzenie NC RfG systematyzuje pojęcia oraz określa ramowe wymogi minimalne dla całej UE, które mogą zostać zmienione przez lokalnych OSD i OSP w zakresie na jaki zezwala dokument.

Najważniejsze pojęcia

Rozporządzenie wprowadza i systematyzuje szereg pojęć i definicji. Najważniejsze z nich to:

• zakład wytwarzania energii – “oznacza zakład, który przekształca energię pierwotną w energię elektryczną i który składa się z jednego modułu wytwarzania energii lub z większej liczby modułów wytwarzania energii przyłączonych do sieci w co najmniej jednym punkcie przyłączenia”
• moduł wytwarzania energii – “oznacza synchroniczny moduł wytwarzania energii albo moduł parku energii”
• moduł parku energii (PPM) – “oznacza jednostkę lub zestaw jednostek wytwarzających energię elektryczną, która(-y) jest przyłączona(-y) do sieci w sposób niesynchroniczny lub poprzez układy energoelektroniki […]”
• synchroniczny moduł wytwarzania energii – “oznacza niepodzielny zestaw instalacji, który może wytwarzać energię elektryczną w taki sposób, że częstotliwość generowanego napięcia, prędkość wirowania generatora oraz częstotliwość napięcia sieciowego pozostają w stałej proporcji i są tym samym zsynchronizowane”
• certyfikat sprzętu – “oznacza dokument wydawany przez upoważniony podmiot certyfikujący dla sprzętu używanego w module wytwarzania energii, jednostce odbiorczej, systemie dystrybucyjnym, instalacji odbiorczej […]”

Wszystkie definicje znajdują się w art. 2 rozporządzenia.

Moduły wytwarzania energii

Moduły wytwarzania energii podzielone są ze względu na dwa podstawowe kryteria: poziom mocy i napięcia (typ A, B, C, D) oraz zastosowaną technologię układu generacyjnego (SY PGM, PPM).

Klasyfikacja ze względu na poziom mocy i napięcia

*minimalna wartość mocy maksymalnej od której moduł wytwarzania zalicza się do danego typu

Powyższe wartości obowiązują na terenie naszego kraju. Oryginalnie, rozporządzenie definiuje wyższe wartości graniczne zezwalając na ich obniżenie (art. 5 ust. 3), co zostało wykorzystane.

Klasyfikacja ze względu na zastosowaną technologię

Przykłady

W praktyce najliczniejsza grupa modułów wytwarzania OZE to moduły typu A i B. Poniżej zamieszczono kilka praktycznych przykładów:

• instalacja elektrowni wiatrowej z generatorem synchronicznym o mocy 1 MW wzbudzanym elektromagnetycznie – moduł SY PGM typu B,
• instalacja elektrowni fotowoltaicznej o mocy 60 kW wyposażona w panele oraz falownik – moduł PPM typu A,
• instalacja elektrowni wodnej z generatorem synchronicznym o mocy 110 kW wzbudzanym magnesami trwałymi, przyłączonym za pośrednictwem przekształtnika – moduł PPM typu A,
• instalacja elektrowni wodnej z generatorem indukcyjnym klatkowym o mocy 200 kW oraz baterią kondensatorów do kompensacji mocy biernej – moduł PPM typu B,
• bateryjny magazyn energii elektrycznej – nie podlega pod rozporządzenie.

W kolejnej części poruszymy tematykę wymagań technicznych dotyczących tych właśnie modułów.

Fotografia użyta jako miniaturka tego wpisu pochodzi z zasobów Wikimedia Commons: link